خبر: ظاهرا یک سری مسئولین دور از چشم ما دارن یک کارهای اساسی برای قوانین دست و پا شکسته فعلی درباره م ف انجام می دن. متن زیر بر اساس گفتگوی بهروز مینایی، معاون فنی شورای عالی اطلاع رسانی با روزنامه خراسان به اطلاع شما میرسونیم:
یک کار گروه تخصصی نظام حقوقی و مالکیت فکری تشکیل داده شده که در حال آماده سازی قانون جامع مالکیت فکری است که در آینده به مجلس شورای اسلامی ارائه می شود. تمامی قوانین و مباحث مالکیت فکری موجود در کشور جمع آوری و نواقص آن در طرح جامع مالکیت فکری برطرف خواهد شد. استادان دانشگاه های تهران و شهید بهشتی و استادان معتبر در رشته حقوق در حال بررسی جنبه های مختلف و آماده سازی محتوا هستند که حاصل این بررسی ها و جلسات همراه با مستندات آن قرار است به صورت یک لایحه در دولت بررسی شود؛ در غیر این صورت به عنوان طرح برای تصویب به مجلس شورای اسلامی ارائه می شود.
وی خاطرنشان کرد: در این قانون حقوق مالکیت فکری برای پدیدآورندگان آثار در همه حوزه ها لحاظ خواهد شد و از هر بخشی متخصصان آن حرفه در این کار گروه دغدغه های خود را مطرح می کنند که همه این مشکلات، کمبودها و خلاءها در جریان رفع مسائل مربوط به حقوق مالکیت فکری دراین قانون مدنظر قرار می گیرد.
وی اضافه کرد: از تجربیات 12 کشور معتبر دنیا در حوزه مالکیت فکری نیز استفاده کردیم قوانین دیگران را با قوانین فعلی که داریم، تطابق دادیم و سعی داریم آنها را با مقتضیات فرهنگی ، ملی و مذهبی کشور هم تطابق دهیم تا از حداقل اشکالات برخوردار باشد، و به مجلس ارائه کنیم .چرا که قوانین موجود دید همه جانبه ندارد. همچنین ضمانت اجراهای موردنیاز اعم از مجازات های درنظر گرفته شده برای متخلفان و متناسب با ضرر و زیانی که به صاحبان آثار فکری وارد می شود، ازجمله مهم ترین مواردی است که در این طرح جامع مدنظر قرار گرفته است.
وی خاطرنشان کرد: جزئیات بیشتر درخصوص این قانون در فرصت های بعدی که فعالیت این کارگروه وارد مراحل جدی تری می شود قابل طرح خواهد بود.
قربانی عضو کمیسیون حقوقی مجلس شورای اسلامی نیز در گفت و گو با خراسان با بیان این که متاسفانه درکشور ما خلاء های قانونی زیادی در بحث مالکیت فکری وجود دارد، می گوید: این مسئله حتی در سطح جهانی نیز در موارد مختلفی برای ما مشکل آفرین شده است. وی اضافه کرد: وجود یک قانون جامع و راهگشا در بحث مالکیت فکری قبل از هر چیز زمینه احقاق حقوق را برای صاحبان آثار علمی، هنری و ادبی فراهم می کند و از این پس تولید کنندگان این آثار و صاحبان ایده به راحتی می توانند به فعالیت بپردازند. اما نبود این قانون و معضلات قانونی که ما با آن مواجه هستیم، درحال حاضر باعث ایجاد بی انگیزگی در پدید آورندگان آثار شده است.
ملاحظه: تجربه نشان داده است قوانین مالکیت فکری تنها که تنها با مشارکت یک عده حقوقدان تدوین شود (مانند هر حوزه دیگری) کاملا بی اثر و خنثی خواهد بود اگر به منافع کشور آسیب نرساند (که معمولا می رساند). تغییر روند بیمار قانونگذاری در کشور از الزامات مقدماتی تدوین قانون جامع مالکیت فکری است (با آنکه باید اعتراف کرد این بیمار به کندی رو به بهبودی است). ضمن اینکه این اساتید دانشگاه تهران که ایشان گفته معلوم نیست چه کسانی هستند. اساتید مالکیت فکری دانشگاه تهران ما که ظاهرا خبری از این مسئله ندارند. شاید هم دانشگاه تهران دیگری در کار است.
نتیجه: این است که می بینیم در اکثر قریب به اتفاق قوانین مصوب مجلس مطالب خنده داری یافت می شود و با اینکه حجم قانونگذاری ما بیش از دو برابر کشورهای پیشرفته است ولی دردی را دوا نمی کند.
راه حل: همیشه تدوین قانون نیاز به اطلاعات اساسی درباره موضوع دارد. پژوهش های میدانی و جدی و نه سطحی، ترجمه کامل قوانین مربوطه از سایر کشورها، تهیه اطلاعات آماری کامل، حضور همه دست اندرکاران یک فن یا صنعت هنگام تصمیم گیری راجع به حوزه مربوط به آنها، احاطه کامل به منافع اقتصادی و اجتماعی و... البته یکی از ریشه های مشکلات را من در دانشگاه تهران به خوبی لمس می کنم و آن شیوه تربیت پژوهشگر در دانشگاههاست. دانشگاهها اصلا پژوهشگر تحویل اجتماع نمی دهد. سالهاست که یک معیار مسئولین کشور برای ارتقاء سطح علمی کشور تعداد دانشجوست و هیچ ضمانت اجرایی برای کنترل کیفی خروجی دانشگاهها وجود ندارد. همه دانشجوها و اساتید معترفند که اگر وارد دانشگاه شدی با تدوین بدترین پایان نامه هم با سلام و صلوات فارغ التحصیل خواهید شد و معمولا نمره پایین برای چنین کاری 17 کمتر نخواهد بود. بنا بر صحبتهای یکی از اساتید، کمتر از یک سوم دانشجویان (البته امار برای تنها برای دانشگاه ما بوده) شایسته فارغ التحصیلی هستند. پژوهشگران ما اگر تنها از دانشگاه تهران و امثال آن باشد (و دانشگاههای سطح پایین تر و آزاد را حذف کنیم) می توان حدس زد که دو سوم پژوهشهای کشور را باید دور ریخت و در بقیه هم ضعیف و قوی مخلوطند.(البته این را باید پذیرفت که معمولا دانشجویان و اساتید قوی جذب پژوهش می شوند و اگرچه در کبری و نتیجه بالا کمی اغراق طبیعی وجود داره اما در امار ارائه شده(صغری) اغراقی نیست.)